Nie bez powodu to właśnie dziś doszło do kontrolowanego wycieku informacji na temat skali polskiej pomocy wojskowej dla Ukrainy. Nikt oficjalnie nie potwierdził, ile dokładnie tego jest, ale dziennikarzom wyszło, że w kwestii czołgów chodzi o niemal 200 sztuk. Trochę to nazbyt optymistyczne, bo jeśli trzymać się słów Morawieckiego – że przedmiotem donacji były maszyny T-72 nieprzeznaczone do modyfikacji – to wychodzi jakieś 150-170 sztuk. Dalej bardzo dużo, no ale nie 200. Chyba że… Skądinąd wiem, że na poważnie rozważa się podarowanie Ukraińcom także części maszyn zmodyfikowanych oraz przeznaczonych do tego celu. Przedmiotem wsparcia mogłyby być również nasze Twarde (będące krajową, dość gruntownie zmodernizowaną wersją radzieckich T-72). Nie wszystkie i w dalszej kolejności, ale – ujmę rzecz w ten sposób i nie będę dalej rozwijał – ukraińscy czołgiści mają już okazję do zapoznania się ze specyfiką Twardych. A nie czynią tego dla zabawy.
Wracając zaś do myśli przewodniej – nie bez powodu pojawiają się szczegóły, bo oto Rosja na dobre już zaczęła kampanię (dez)informacyjną, wymierzoną w nasz kraj i jego relacje z Ukrainą. Tak naprawdę – twierdzi Kreml – udajemy tylko sojuszników, a po cichu, i przy wsparciu Amerykanów, szykujemy się do operacji wojskowej, której celem będzie zajęcie zachodniej Ukrainy. Cios w plecy ukraińskiej obrony, na wzór sowieckiego ataku z 17 września 1939 roku, do czego Moskwa rzecz jasna w żaden sposób nie nawiązuje. „Strzeżcie się Ukraińcy Polaków!”, radzi szef Służby Wywiadu Zagranicznego Rosji Siergiej Naryszkin. Rosji wierzyć to kłamcy zaufać, ale Moskwa dobrze wie, że jej przekazu „nie kupi” istotna większość ukraińskiej i zachodnich opinii publicznych. W swych działaniach Rosja stosuje strategię „długiego ogona” – usiłuje dotrzeć do wielu rozdrobnionych grup odbiorców, często między sobą skonfliktowanych (czy potencjalnie skonfliktowanych), za to licznych w swej masie. W tym przypadku chodzi o „zagospodarowanie” lęków, pragnień czy uprzedzeń części zachodnich Ukraińców, antyukraińsko nastawionych Polaków, w tym „nosicieli” idei powrotu na Kresy, uprzedzonych do Polaków mieszkańców Europy Zachodniej i wywodzących się stamtąd przeciwników amerykańskiego imperializmu. To rzecz jasna także gra „na swoich”, Rosjan, których ten element narracji ma utwierdzić w przekonaniu o słuszności „operacji specjalnej”. Która przecież nie jest żadną wojną z pragnącym zachować niezależność narodem ukraińskim, a misją pokojową ratującą Ukraińców z rąk lokalnych nazistów i obrzydliwego NATO. „Dlaczego w Ukrainie nie ma partyzantów?”, zastanawia się sowieciarska Prawda. Partyzantów-Ukraińców, którzy działaliby na tyłach kijowskiej-faszystowskiej armii, gnębiącej naród i niepozwalającej go wyzwolić rosyjskim sołdatom. Odlot, czyż nie? No ale takim tropem idzie kremlowska propaganda i choć racjonalnie myślący człowiek puknie się w czoło, nie zabraknie i takich, którzy pomyślą sobie, że „coś na rzeczy jest”. Sukcesy Moskwy w zakresie kampanii antyszczepionkowej pokazują, że ów „długi ogon” potrafi być liczny, hałaśliwy i skuteczny we wpływaniu na klasę polityczną. Przypomnijcie sobie, z jakim powodzeniem antyszczepy trzymały za wiadomą część ciała PiS – choć w efekcie rażących zaniedbań rządu codziennie umierały setki ludzi.
A Moskwa Polsce nie odpuści – będzie nas straszyć, także atomowym argumentem, będzie próbować rozhulać pośród Polaków antyukraińskie nastroje. Wykorzysta każdy nasz wewnętrzny kryzys i słabość (dlatego tak ważna jest penalizacja prokremlowskich działań w polityce; ja naprawdę nie rozumiem, jakim cudem Konfederacja i Solidarna Polska są legalnie działającymi partiami). W tej wojnie pozycja Rzeczpospolitej nabiera coraz większego znaczenia. Oto Stany Zjednoczone zapowiadają kolejny pakiet pomocy dla Ukrainy, tym razem w wysokości 33 mld dolarów. 20 ma być przeznaczone na wsparcie militarne. To równowartość dwóch rocznych budżetów naszego wojska, suma, za którą można dostarczyć ilości ciężkiego sprzętu idące w setki (tytułem unaocznienia, z jaką skalą pomocy mamy do czynienia – rocznie nasza armia, która wcale mało nie strzela, wydaje 250-300 mln dol. na odtwarzanie zapasów amunicji). Zawartość tego „zastrzyku” w większości przejdzie przez Polskę, jesteśmy bowiem zapleczem logistycznym tej wojny. Bez nas ani rusz – i Moskwa dobrze o tym wie.
Tym, którzy chcieliby moskiewskiej narracji ulec („walić” w Ukraińców, Unię, NATO czy tylko „ostrzegać” przed ryzykiem wybuchu III wojny światowej), warto przypomnieć, jakie były pierwotne cele rosyjskiej inwazji. Zajęcie i zwasalizowanie całej Ukrainy, co w sposób dramatyczny wpłynęłoby na sytuację strategiczną Polski. De facto mielibyśmy zagrożoną całą wschodnią i w istotnej części północną granicę kraju (tak, jak iluzoryczna jest podmiotowość Białorusi, tak iluzoryczna byłaby w przypadku pokonanej Ukrainy). Niewykluczone, że za jakiś czas ciężkie walki – na wzór tych, toczonych dziś w Donbasie – miałyby miejsce na wschodzie Polski. Fakt, iż jest to coraz mniej prawdopodobny scenariusz, to zasługa Ukraińców, którzy toczą swoją wojnę także w naszym interesie. Zatem musimy ich wspierać i musimy aktywnie i z wielką determinacją brać udział w budowaniu antyrosyjskiej koalicji. To zadanie dla polityków, w jakiejś części dla wojskowych, ale też dla zwykłych obywateli, od opinii których uzależniona jest każda władza. Ot, uroki demokracji.
I rozumiem strach przed eskalacją. Rosja nie wygrywa, Rosja co rusz się kompromituje, ale Rosja nadal niszczy i zabija. Straty pośród ukraińskich cywilów idą w dziesiątki tysięcy, wraz z przeniesieniem walk do Donbasu skokowo wzrosły też straty ukraińskiej armii. Na północnym odcinku frontu obrońcy musieli wycofać z walki cztery brygady, celem ich przeformowania/reorganizacji. A to oznacza, że poległo, zostało rannych bądź wziętych do niewoli od 30 do 50 proc. żołnierzy tych jednostek. Jedna brygada to 3-4 tys. wojskowych, mamy więc do czynienia z poważnymi ubytkami. I z każdym dniem przybywa kolejnych zabitych żołnierzy, cywilów, zburzonych domów, szkół, szpitali (Rosjanie już nawet się nie kryją, że nagminnie „walą” po obiektach niewojskowych). A to może przerażać. Zwłaszcza gdy Ławrow czy sam Putin dodadzą do swych gróźb element atomowego szantażu. Ale…
Rosjanie wysłali do Ukrainy połowę elity swojej armii – wojsk powietrznodesantowych (WDW). Dziś 90 proc. tego komponentu nie istnieje bądź nie nadaje się do walki. WDW, jako formacja, przez 2-3 lata nie odzyska możliwości ofensywnych. Rosja straciła bezpowrotnie od tysiąca do dwóch tysięcy oficerów liniowych (w tym 10! generałów). Poległ kwiat korpusu oficerskiego i jakkolwiek dalsza wojna wykreuje kolejnych doświadczonych dowódców szczebla taktycznego i operacyjnego (z których część przeżyje), znów trzeba kilku lat, by zasypać tę „dziurę”. O skutkach sankcji w kontekście precyzyjnej amunicji czy produkcji nowoczesnych systemów broni już pisałem, o wytraceniu istotnej części najmłodszych czołgów i wozów bojowych również. W moich wcześniejszych wpisach, ale i w doniesieniach innych mediów znajdziecie sporo informacji o tym, że ta wojna przywiodła rosyjskie siły zbrojne do poważnego kryzysu. Dziś grożenie nimi komukolwiek z NATO jest żałosne. „Z czym do ludzi”, skoro to, co najcenniejsze, wykrwawia się właśnie w Ukrainie? Z atomówkami? „Rosjanie chcą, żebyśmy uwierzyli, że są szalonymi samobójcami. Ale oni nimi nie są. I nie są jednolitym systemem, w którym każdy jest gotów popełnić samobójstwo, nawet jeżeli TA jedna osoba by o tym zadecydowała. Prawidłową odpowiedzią na taki szantaż jest niepoddawanie się mu”, pisze Mikolaj Susujew, Ukrainiec mieszkający w Polsce. Nic dodać, nic ująć.
A na opamiętanie się samych Rosjan na razie nie ma co liczyć – z badania przeprowadzonego w kwietniu przez niezależny ośrodek Centrum Lewady wynika, że aż 74 proc. z nich popiera wojnę w Ukrainie. Niemal tyle samo twierdzi, że „specjalna operacja wojskowa” zakończy się zwycięstwem Rosji.
No to się zdziwią – dodam od siebie.
—–
Nz. T-72 podczas ćwiczeń Anakonda 2010. Ciekawe czy ten egzemplarz pojechał do Ukrainy/fot. Marcin Ogdowski